Schijnstaat Facebook
Ik heb tien dagen niets gepost op Facebook. Als u me enigszins volgt (ja natuurlijk!), weet u wat voor een prestatie dat is. Maar ik was de virtuele schijnwerpers simpelweg beu. Nu lag ik lekker languit in de schaduw en hoefde mezelf geen houding aan te meten.
Even weg uit Instant Street. Waar wij aandachtshoeren het grootste bordeel ter wereld bevolken. We prostitueren er onze identiteit in ruil voor enkele random likes. Want dat zijn ze doorgaans, gratuit. Makkelijke complimenten vanuit de wijsvinger die als gefakete orgasmes de applausmeters verleiden. Hier zijn we prikkelbaar als de rode vlag (van de notification) niét uithangt.
Deze staat lijkt verdacht veel op Plato's schijnwereld. In onze meest verleidelijke poses offeren we onze authenticiteit in een overbelichte vitrine. De blik van onze vrienden en een romantische reflectie van onszelf treffen elkaar in dit venster op de wereld. Probeer als ramenwasser die ijdelheid er maar eens af te schrobben. En dat in een permanent noodweer met een eindeloze stortvloed aan meningen. "Care about what other people think and you will always be their prisoner" (Lao Tzu). Geen wonder dat China FB blokkeert.
We zitten gevangen in een glazen grot waar de news feed de vaste dagschotel vormt. Fast food dat de veellezers tot dwangneuroten maakt. We wanen ons een vingerklik van de verlossing. Het leest als de Bijbel van het narcistische geloof. The news feed is our daily bread, but we're underfed.
De intrede van internet vormde reeds een ramp voor de wijselijke stilte, maar met de komst van FB heerst de openlijke domheid nu soeverein op het publieke forum. Als silence golden is, dan bracht FB de waarde van een kilo goud op het niveau van een Dexia-aandeel. Lui lawaai heerst in dit sociaal verkeer, dat massaal de weg naar de zon zoekt. Met heel wat fileflirten en enkele sporadische middenvingers. De doxa (mening) heeft de echte kennis verdrongen. Plato's schijnstaat is een feit. Met Zuckerberg als founding father, die de Grondwet naar eigen inzicht aanpast en geen democratie duldt. Geen dislike-button en geen broedertwisten, maar vrolijke vrienden die elkaars foute foto's verklikken aan het Geheime Gezag.
Ondertussen trachten we onze projecten te imponeren met de creatie van een überinteressant leven. Nochtans ben ik nog nooit verliefd geworden op iemand vanwege haar fantastische fotomap aan de Côte d'Azur of haar veelvuldige aanwezigheid op Brusselse expatevents. Sterker nog, ik bekijk nauwelijks foto's van m'n laatste vlam. Ik hoef mezelf niet van haar diepgaande schoonheid te overtuigen door m'n bedwelmde blik te laten dwalen langsheen gemaakte plaatjes op een vlak scherm. M'n eigen verbeelding is zoveel rijker dan miljoenen pixels.
In tegenstelling tot de inhoudelijke armoede van vele statusupdates. Soms grappig, soms interessant, maar doorgaans nietszeggend. So shut up Narcissus. En hop de filter in, de vergeetput onder vrienden.
Hou dus ook maar op met die verdoken liefdesberichten. Schattig, maar weinig doeltreffend. Niemand heeft er een boodschap aan en vooral zij niet. Meet her, talk to her, kiss her. En haal dan de poëzie boven. Romantiek op het statusscherm blijft niet plakken: Facebook is The Notebook niet.
Wie teveel op FB zit, laat het echte leven door z'n vingers glippen. En stapt de werkelijkheid in met een ontembare profileringsdrang, de grondstof waarop deze schijnstaat draait. Het leven is nochtans geen langgerekte statuscontest. Echte vrienden appreciëren je om wie je bent, niet om wat je doet. Al raken ook vrienden elkaar beu, als je maar hard genoeg je best doet. Leef en laat leven, je weet wat je aan elkaar hebt. Wie zichtbaar wordt door even onzichtbaar te blijven, betekent iets in het leven.
Liefste Facebook, laten we elkaar minder zien. We waren vijf jaar innige minnaars, we deelden vooral vreugde en soms wat kommer en kwel. Je deelde het bed met vele anderen, verklapte hen persoonlijke zaken. Je wist alles van mij. Ik niet zoveel van jou, maar dat stoorde me niet. Met jou aan de hand stapte ik als een ander man het sociale leven in. Nu mag iemand anders m'n dagelijkse polsslag voelen. Iemand die me ook zonder woorden begrijpt en met een warme blik m'n ego streelt. Maar hey, laten we vooral vrienden blijven. Mét social benefits.